Uyku Bozuklukları

Uyku bozukluğu nedir? Uyku insan yaşamının tüm aşamalarında oldukça önemli olan bir faktördür. Fiziksel ve zihinsel sağlığı yenilenmesi için oldukça önemli olan ve yaşamın yaklaşık olarak üçte birini kapsayan bir süreçtir.

Uyku bozuklukları aslında tek bir rahatsızlığa işaret etmez. Yukarıda belirtilen sağlıklı uyku sürecini kesintiye uğratan pek çok uyku bozukluğu çeşidi vardır. Bir insan kronikleşmiş olarak uyku sorunları yaşıyorsa ayrıntısı ne olursa olsun bir uzmana danışmakta fayda vardır.

Yaklaşık olarak 85 farklı çeşitte uyku hastalığı olduğu düşünülmektedir. Bu rahatsızlıkların çoğunun kişinin yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkiye sebep olduğu ve sağlık sorunları oluşturabildiği bilinmektedir.

Yazımızın devamında; en sık rastlanan uyku bozukluğu çeşitlerini inceliyor olacağız. Uyku bozukluğu testi gibi çeşitli yöntemlerle tespiti yapılabilen farklı uyku bozuklukları vardır. Bunların başında aşağıdaki rahatsızlıklar gelmektedir:

• Psikiyatrik nedenlere bağlı uyku bozuklukları
• Fiziksel rahatsızlıklara bağlı gelişen uyku bozuklukları
• Öğrenilmiş uykusuzluk
• Kronik uykusuzluk
• Uyum bozukluğundan kaynaklanan uykusuzluk

Yukarıda görülen uyku bozukluğu çeşitleri en sık rastlanan türlerin başında gelmektedir. Fiziksel rahatsızlıklara ya da psikolojik etkenlere bağlı olarak gelişen uykusuzluk eyleminde, çok geniş bir yelpaze söz konusudur. Geçici bir stres durumu nedeniyle oluşabilen uykusuzluk ile birlikte; uzun süreli sorunlara bağlı olarak gelişen ve psikiyatrik tedavi ile birlikte ilerlemesi gereken uykusuzluk çeşitleri mevcuttur.

Uyku Bozukluğu Belirtileri

Fiziksel rahatsızlıkların tetiklediği ve bedensel rahatsızlıkların eşlik ettiği uyku bozukluğu tipleri de bulunmaktadır. Burada gerekli tedavilerle birlikte uyku bozukluğunun tedavisinin sürdürülmesi amaçlanır. Bunun yanı sıra uykuda solunum bozukluklarına bağlı olarak gelişen çeşitli sağlık sorunları da mevcuttur. Bu tarz durumlarda acil bir tedavi için başvurmakta fayda vardır.

Öğrenilmiş uykusuzlukta genelde uykuyu çağrıştıran bazı şeylerin ters etki etmesi söz konusudur. Örnek olarak pijamaları girmek ya da ışığı kapatmak bile sayılabilir. Bu tarz bir rahatsızlığa sahip olanlar televizyon izlerken ya da koltukta rahatlıkla uyuyabilirken yataklarında uykusuzluk sorunu çekebilmektedir.

Kronik uykusuzluk rahatsızlığında uyku bozukluğunun en az bir ay kadar sürdüğü bilinmektedir. Genelde doğrudan uykusuzluk durumuna odaklansa da yapılan araştırmalar neticesinde bu tip uykusuzluklarda anormal kas hareketleri ya da uykuda solunum bozukluğu gibi etkenlerin de varlığı gösterilmiştir.

Uykuya dalamıyorum ne yapmalıyım gibi sorularla belirti verebilen uyku bozukluklarının bir diğer çeşidi de uyum bozukluğuna bağlı olarak gelişen uykusuzluk çeşitleridir. Birkaç gün süren uykuya dalma ya da uyuma sorunu olarak ön plana çıkar. Bu tarz uykusuzluk tiplerinde genelde 3 aydan kısa süreli rahatsızlık görülür. Stres ve heyecan altında sıklıkla oluştuğu bilinmektedir.

Uyku Bozukluğu Tedavisi

Var olan sorunun kısa bir uyku problemi mi yoksa belli etkenlere bağlı olarak gelişebilen uyku bozukluğu rahatsızlığı mı olduğu anlaşılmalıdır. Peki hangi uyku sorunlarında bir uzmandan yardım almak gerekir? Bu aşamada eğer kişiyi uykusu bir aydan daha fazla bir süredir sorunluysa ve kişiyi günlük hareketlerinde kısıtlıyor ya da zorluyorsa profesyonel bir yardım almak gerekir.

Uyku hastalıkları uzmanı ve gerekli olduğu takdirde; bir psikiyatrist ile görüşmek önemlidir. Tıbbi açıdan özgeçmiş, fiziksel muayene ve çeşitli testler neticesinde uyku sorununa dair ayrımcılığın anlaşılması sağlanır.

Uyku bozukluğu tedavisi noktasında gerekli olduğu takdirde alınabilen uyku ilacı gibi tüm içeriklerin bir uzman onayında alınması gerekir. Aynı zamanda tüm uyku hastalıklarının tedavisinde farklı yöntemler devreye girmektedir. Uyku bozukluklarının sebebi ve altında yatan temel etken değişiklik gösterebildiği için tek boyutlu bir tedavisi söz konusu değildir. Ancak doğru tespitlerle kısa süre içerisinde başarılı tedaviler uygulanmaktadır.