Sosyal Fobi
Sosyal fobi, birçok farklı yaştan veya kültürden, değişken belirtmeksizin oluşabilecek psikolojik bir durum olarak geçmektedir. Bununla birlikte sosyal fobi nedir dediğimizde karşımıza çıkacak olan en kesin tanım, bir kişinin farklı sebeplerden dolayı topluluklar içerisinde rahat edememesi, baskılanmış hissetmesi ve bunlardan dolayı da ortaya çıkabilecek olan farklı asosyallik belirtileri olarak sunulabilir.
Bir farklı durumda ise anksiyete yani kaygı bozukluğunun bir türü olarak görülmektedir. Anksiyete farklı çeşitleri ile ortaya atılırken, çevre içerisinde kaygı duymak da, bu psikolojik bozukluğun bir dalı olarak ele alınmaktadır. Aynı şekilde sosyal fobinin, kişinin günlük hayatını etkileyebileceğinden ve ayrıca hem iş hem de okul açısından olmasına ek olarak, ikili ilişkilerde de sorunlar yaratabileceğinden bahsetmemiz gerekecektir.
Sosyal Fobi Neden Oluşur?
Sosyal fobinin nedenleri dediğimizde karşımıza pek çok sebep çıkabilse de öncelikle travmalar yani hayatın erken dönemlerinde oluşan kötü durumlardan kaynaklandığı kabul edilmektedir. Bu çevresel faktörlere ek olarak elbette bazı biyolojik durumlar da sosyal fobi sebepleri arasında yer alacaktır.
Buna göre genetik özellikler, sosyal fobiyi oluşturabilir. Bu genetik özellikler ise daha önce de bahsedildiği üzere anksiyete olarak karşımıza çıkabilir. Ancak bir kişide kalıtımsal olarak anksiyete veya sosyal anksiyete bozukluğu olması, doğrudan doğruya bu kişide de bozukluğun baş göstereceğini kesinleştirmez. Aile içerisinde oluşan negatif durumların, insanlarla anlaşamamanın, çekingenliğin ve ayrıca erken yaşta yaşanan kayıp ya da şiddet gibi olayların sosyal fobiyi tetikleyebildiği bilinmektedir.
Sosyal Fobiye Sahip Olduğunuzu Gösteren Belirtiler Nelerdir?
Sosyal fobi belirtileri arasında birçok farklı durumdan bahsedebiliriz. Genel anlamada iki bozukluk eşleştirildiği için de anksiyete ile benzer semptomlar sunduğunu söyleyebiliriz. Hem fiziksel hem de ruhani anlamda olabilecek sosyal fobi belirtileri, şu şekilde sıralanabilmektedir;
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı
- Titreme
- Aşırı kaygı
- Aşırı korku
- Konuşurken sesin titremesi
- Nefes darlığı
- Ateş basması
- Göz teması kurmakta çekilen güçlük
- Stres
- Topluluk önünde konuşma yapmada güçlük
Her utangaçlık ya da topluluklar arasında konuşamama durumu, sosyal fobi olarak adlandırılamaz, ancak bu bozukluğun bir şüphesini oluşturabilir. Bu sebeple de bir psikolog yardımı alınması önerilir.
Sosyal Fobi Tanısı ve Tedavisi Nedir?
Sosyal fobi tanısı, öncelikle kendinizde veya bir yakınınızda fark ettiğiniz belirtiler ile başlamaktadır. Kişi bu belirtilerin ehemmiyetini öncelikle kendisinde hissedecektir. Aşırıya kaçabilecek olan bu belirtiler, farklı kişiler tarafından abartı olarak adlandırılabilse de direkt olarak psikolojik bir sorunu öne süreceğinden mutlaka psikologların yapacağı belirli testler ve sözlü iletişim ile tanı konulması gerekecektir.
Sosyal fobi tedavisi ise benzer olarak psikologlarla birlikte ayarlanmış olan düzenli randevularda gösterilen ilerleme ve ayrıca gerektiği takdirde alınacak bazı ilaçlarla işlemektedir. Ancak ilaç tedavisi öncelikle yapılan muayene sonrasında sosyal fobinin ilerleyiş biçimine ya da seviyesine göre karar verilecektir.
Sosyal Fobiyi Önlemek İçin Nelerden Yararlanılabilir?
Sosyal fobi nasıl yenilir dediğimizde ilk olarak önlemek adına yapabileceğiniz bazı durumlar öne çıkacaktır. Kendinizde sosyal fobi belirtisi olduğundan şüphe ediyorsanız öncelikle bu uygulamalarla başlayabilir ve daha sonra bir uzman ile sosyal fobi testi uygulayabilirsiniz.
Sosyal fobiyi önlemek için nelerden yararlanmanız gerektiğine gelirsek öncelikle her bir kişinin farklı bir karakteri olacağından yöntemlerin değişebileceğini bilmeniz gerekir. Sosyal fobi oluşturabilecek durumlar ile baş başa kaldığınızda çeşitli meditasyon, yoga ya da nefes alıştırmalarını deneyebilirsiniz.
Bunun yanında ise küçükten başlayarak kendinizi herhangi bir çevre içerisinde rahat ettirmeye çalışabilirsiniz. Bu durum tamamen kendinizi alıştırmanız ile birlikte fayda gösterecektir.